Wykłady na uczelni mogą się bardzo różnić od lekcji w szkole, szczególnie kiedy odbywają się w dużych grupach. 

Wstęp

Trudno sobie wyobrazić, jak wygląda wykład na studiach, jeśli nie było się nigdy na wykładzie. Nawet jeśli byłeś na wykładzie otwartym na uczelni, na przykład podczas Festiwalu Nauki czy w czasie dni adaptacyjnych, to nie jest to to samo. Ludzie zachowują się inaczej podczas takich wydarzeń niż podczas wykładu na studiach, rzadko podczas nich zdarza im się notować.

Co to dla mnie znaczy?

Nadążanie z robieniem notatek, bycie w dużej grupie i radzenie sobie z bodźcami sensorycznymi może być zarówno wyzwaniem, jak i ekscytującym przeżyciem – podobnie jak sama treść wykładu. Wielu studentom naprawdę podobają się wykłady, jako że jest to dla nich szansa, by dowiedzieć się czegoś nowego na temat, który ich naprawdę interesuje od eksperta w danej dziedzinie.

Praktyczne wskazówki

Robienie notatek

1. Nie da się spisać wszystkiego, co jest mówione na wykładzie, nawet jeśli jesteś w tym bardzo sprawny. Całkiem dobrym pomysłem jest rozwijanie umiejętności stosowania skrótów podczas zapisywania poszczególnych słów.
2. Nie ma sensu przepisywać tego, co znajduje się na slajdach. Prowadzący często udostępniają swoje slajdy z pomocą maila lub strony internetowej.
3. Spróbuj zapisywać główne myśli przekazywane przez prowadzącego na dany temat, jak również własne refleksje.
4. Mapy myśli, zarówno przygotowywane ręcznie, jak i z pomocą specjalnych programów, które możesz zainstalować na swoim komputerze, mogą być bardzo przydatne w zapisywaniu, w jaki sposób połączone są przedstawiane podczas wykładów zagadnienia. Może to być bardziej przydatne niż zapisywanie całych akapitów notatek, a nawet bardziej przydatne niż zapisywanie notatek w punktach.

Czas

1. Wykłady nie zawsze zaczynają się o czasie, ale lepiej jest przyjąć, że tak się stanie. Jeśli możesz, przyjdź na wykład wcześniej. Wówczas nie ominą Cię żadne treści i będziesz mógł odpowiednio przygotować się do udziału w zajęciach.
2. Czasem nie da się uniknąć spóźnienia. Podczas niektórych wykładów spóźnienia nie są dopuszczalne, ale wówczas wykładowca powinien poinformować o tym wszystkich studentów podczas pierwszych zajęć. Jeśli jednak nie mogłeś uniknąć spóźnienia, a podczas danych zajęć spóźnienia są jednak dopuszczalne, wejdź do sali tak cicho, jak to możliwe. Możesz się wtedy czuć niekomfortowo, ale większość ludzi nie zwróci na Ciebie uwagi. Lepiej się spóźnić niż w ogóle nie pojawić się na zajęciach. To samo dotyczy wcześniejszego wyjścia z zajęć.
3. Inni studenci również mogą spóźnić się na zajęcia lub musieć je opuścić przed zakończeniem. Może to być rozpraszające, ale na uczelni można tak robić, ponieważ wszyscy mają swoje sprawy również poza studiami.
4. Jeśli pojawisz się na uczelni za wcześnie, w sali, w której będzie się odbywał Twój wykład, będą prawdopodobnie trwały inne zajęcia. Możesz też trafić na tłum ludzi wychodzących z sali. Jeśli możesz, spędź pozostały do wykładu czas w okolicy sali, w której ma się on odbyć. 
5. Jeśli masz czas, idź najpierw do toalety! To brzmi jak oczywista i wstydliwa sprawa, ale wykłady trwają często dwie lub nawet trzy godziny i podczas nie wszystkich z nich będzie przerwa w trakcie (a nawet jeśli będzie przerwa, mogą być podczas niej kolejki do toalety). Nie chcesz myśleć o pójściu do toalety przez cały wykład, albo biec do niej tuż po zakończeniu wykładu, prawda?
6. Jeśli jesteś jedną z pierwszych osób w sali wykładowej, możesz wybrać miejsce, w którym chcesz usiąść. Możesz na przykład wybrać miejsce na końcu lub miejsce z brzegu ławki, by móc szybko wyjść z sali po zakończeniu wykładu, jeśli będzie taka konieczność.

“Wychodziłem z wykładów, kiedy zamieszanie stawało się nie do zniesienia” (student, wywiady Autism&Uni)

Możesz usiąść w pierwszym rzędzie, jeśli pomaga Ci się to skoncentrować.

Lista obecności

Podczas wykładów i seminariów czasem będziesz musiał podpisać się na liście obecności. Upewnij się, że lista dotarła do Ciebie podczas wykładu, oraz że przekazałeś listę dalej, kiedy się już na niej podpisałeś. Jeśli nie uda Ci się dostać listy podczas wykładu, podejdź do wykładowcy po zakończeniu zajęć i poproś o możliwość podpisania się.

Pytania do wykładu

1. Często będzie możliwość zadawania pytań podczas wykładu. Wykładowca może w czasie trwania zajęć pytać co jakiś czas, czy studenci mają pytania, lub też przeznaczyć na pytania studenckie określony czas na koniec zajęć. Jeśli masz pytanie, zapisz je i zaczekaj na moment, w którym wykładowca zapyta studentów, czy są pytania.
2. Jeśli sądzisz, że wszyscy studenci mogą skorzystać na tym, że usłyszą odpowiedź wykładowcy na Twoje pytanie, zadaj je publicznie, przy całej grupie. To może być trudne do ocenienia. Nie oznacza to jednak, że nie możesz zadać pytania, które dotyczy bardziej Ciebie niż całej grupy, ale zazwyczaj lepiej zadać takie pytanie osobiście na koniec wykładu, poprzez e-mail lub dyżuru wykładowcy, po uprzednim umówieniu się z nim.

Mówienie wykładowcy o swoim autyzmie

Pomocnym może być powiedzenie Twoim wykładowcom (osobiście lub poprzez e-mail), że jesteś osobą na spektrum autyzmu i w jaki sposób to wpływa na Ciebie – nawet jeśli sądzisz, że już to wiedzą.

Pytania do przemyślenia

1. Czy wolisz czytać materiały na komputerze czy wydrukowane?
2. Co pomaga Ci się skupić na osobie, która mówi, na przykład wykładowcy, kiedy wokół dużo się dzieje?
3. Czy czujesz się komfortowo pytając wykładowcy, czy może użyć mikrofonu, gdy wszyscy inni mówią, że mikrofon jest niepotrzebny lub kiedy wykładowca zaczyna mówić cicho?
4. Jeśli musisz opuścić wykład wcześniej, ponieważ masz spotkanie lub musisz wyjść, by pobyć w ciszy, jak myślisz, jak powinieneś to dyskretnie zrobić?
5. Czy Twój wykładowca i inni studenci wiedzą, że jesteś na spektrum autyzmu? Czy myślisz, że mogłoby być dla Ciebie pomocne, gdyby się o tym dowiedzieli?

O autorze

Autor wersji polskiej: mgr Iwona Nowakowska, Biuro ds. Osób Niepełnosprawnych Uniwersytetu Warszawskiego i Instytut Psychologii Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie.

Jak oceniasz ten artykuł?

Podziel się swoją opinią i pomóż nam udoskonalić ten poradnik.

Wypełnij krótką ankietę, klikając w ten link.