Zgłaszanie na uniwersytecie, że jesteś w spektrum autyzmu

Zgłaszanie osobom na uniwersytecie, że jesteś w spektrum autyzmu to inaczej ujawnianie, że masz diagnozę należącą do spektrum autyzmu, np. zespołu Aspergera. W tym artykule dowiesz się, co to oznacza i dlaczego może to być dla Ciebie pomocne.

Wstęp

Co oznacza zgłoszenie, że jest się w spektrum autyzmu?

Przez zgłoszenie na uniwersytecie, że jesteś w spektrum autyzmu rozumiemy poinformowanie osób pracujących na uczelni, np. w  Biurze ds. Osób Niepełnosprawnych, prowadzących zajęcia lub prodziekana ds. studenckich, że masz diagnozę należącą do spektrum autyzmu. Jak możesz zauważyć, pojawiają się tu zwroty takie, jak “niepełnosprawność” czy “diagnoza”. Choć możesz nie uważać, że spektrum autyzmu to niepełnosprawność czy zaburzenie, to jest to sposób zakomunikowania na uczelni, że możesz potrzebować dodatkowego wsparcia podczas studiowania. Pamiętaj, że masz prawo powiedzieć, że jesteś w spektrum autyzmu, komu chcesz i kiedy chcesz. Masz też prawo do kontroli, co dalej dzieje się z tą informacją, na przykład, komu zostanie przekazana. Nikt nie może Cię zmusić ani do zgłoszenia, że jesteś osobą w spektrum autyzmu ani do skorzystania z oferowanego przez uczelnię wsparcia.

Dlaczego zgłoszenie, że jesteś w spektrum autyzmu, jest ważne?

Niektórzy studenci nie mówią nikomu na uniwersytecie, że są w spektrum autyzmu. W rezultacie mogą nie otrzymać odpowiedniego wsparcia od uczelni ani od prowadzących czy innych studentów. Tacy studenci mogą być postrzegani jako leniwi albo nawet nieuprzejmi, jeśli inni nie wiedzą, że niektóre ich zachowania mogą wynikać ze spektrum autyzmu. 

W liceum czy technikum często zakres wsparcia dla uczniów w spektrum autyzmu jest ograniczony. Na uniwersytecie masz natomiast dostęp do szerokiej oferty wsparcia. Żeby z niej skorzystać, uczelnia musi jednak wiedzieć, że jesteś w spektrum autyzmu. W ramach tzw. “racjonalnych dostosowań” studentom w spektrum autyzmu przysługuje m.in. wydłużony czas na egzaminie, zmiana formy zaliczenia (np. z ustnej na pisemną), wsparcie indywidualnego tutora czy konsultacje z psychologiem. O wsparciu oferowanym przez uczelnię możesz przeczytać w tym artykule. Aktualne informacje na temat oferowanego wsparcia znajdziesz, kontaktując się z Biurem ds. Osób Niepełnosprawnych na uniwersytecie.

Jeśli zgłoszę, że jestem w spektrum autyzmu, kto się o tym dowie?

Kiedy zgłosisz się do Biura ds. Osób Niepełnosprawnych, informacja o tym, że jesteś w spektrum autyzmu pozostanie poufna. Pracownik BON porozmawia z Tobą o tym, komu chciałbyś/chciałabyś przekazać tę informację i kto ma to zrobić. Niektórzy studenci wolą osobiście poinformować prowadzących, że są w spektrum autyzmu, inni wolą, żeby pracownik BON zrobił to w ich imieniu. Możesz też zdecydować, że informacja, że jesteś w spektrum autyzmu będzie dostępna tylko dla pracowników BON.

Możesz też zdecydować, że powiesz innym studentom o tym, że jesteś w spektrum autyzmu. Może to pomóc im lepiej Cię zrozumieć. Jest to zawsze Twoja decyzja, którą możesz jednak skonsultować z inną osobą, np. psychologiem w BON. Więcej informacji o rozmawianiu na temat spektrum autyzmu z innymi znajdziesz w tym artykule.

Co to dla mnie znaczy?

Co się dzieje, gdy studenci nie zgłaszają, że są w spektrum autyzmu?

W badaniu brytyjskich studentów uczelni wyższych (Autism&Uni) 70% studentów stwierdziło, że nigdy nie zgłosili nikomu na uniwersytecie, że są w spektrum autyzmu. Niektórzy z nich otrzymali diagnozę spektrum dopiero po zakończeniu studiów. Studenci, którzy mieli diagnozę i zgłosili to, że są w spektrum na uczelni, mieli większe szanse skończyć studia i mieli lepsze oceny niż Ci, którzy nie ujawnili swojej diagnozy.

Część studentów, którzy nie zgłosili nikomu na uczelni, że są w spektrum autyzmu, nie ukończyła studiów. Ci studenci mówili potem, że dopiero teraz uświadamiają sobie, jak bardzo potrzebowali wsparcia w niektórych obszarach podczas studiów. Nawet jeśli mieli dobre oceny z prac, które składali, często mieli trudność z organizacją pracy, zwłaszcza na początku zajęć. Czuli też, że są nieintencjonalnie wykluczani z grupy lub gorzej traktowani przez innych studentów, którzy może mieliby dla nich więcej zrozumienia, gdyby wiedzieli, że są w spektrum autyzmu. Niektórzy z tych studentów wrócili potem do studiowania i zgłosili na uczelni, że są w spektrum autyzmu. Ci studenci mówili, że było im dużo łatwiej, bo mieli dostęp do odpowiedniego wsparcia i lepiej radzili sobie społecznie.

Zalety zgłaszania na uczelni, że jest się w spektrum autyzmu

Im wcześniej otrzymasz właściwe wsparcie na uczelni, tym łatwiej Ci będzie odnaleźć się na studiach. Rozpoczęcie studiów jest ekscytującym doświadczeniem, ale, jak każda duża zmiana, jest też stresujące. Dla osób ze spektrum autyzmu rozpoczęcie studiów może być szczególnie stresujące, bo wiąże się z dużą niepewnością. Początek roku akademickiego to też bardzo intensywny czas, kiedy wielu studentów po raz pierwszy przyjeżdża na uczelnię lub wraca po przerwie wakacyjnej. Otrzymanie wsparcia podczas tych pierwszych tygodni, nawet tak prostego jak poznanie kogoś, kto oprowadzi Cię po kampusie i pokaże, gdzie będą zajęcia, jest bardzo ważne.

We wspomnianym już badaniu sondażowym Autism&Uni wielu studentów powiedziało, że zgłosili się po pomoc dopiero, kiedy czuli, że nie radzą sobie ze studiowaniem. Często było już zbyt późno, by ich problemy nie miały wpływu na nich i ich wyniki na uczelni. Rejestracja w jednostce udzielającej wsparcia (np. w BONie) i poinformowanie wykładowców o Twoich potrzebach może zająć trochę czasu, więc im wcześniej zgłosisz się po wsparcie, tym lepiej. Możesz zgłosić się do BON nawet wtedy, jeśli nie masz jeszcze potwierdzenia, że dostałeś/aś się na studia. 

“Myślę, że dobrze jest zgłosić komuś, że jest się w spektrum, bo uczelnia jest dużo większa niż szkoła i nie ma nikogo, kto upewnia się, że wszystko jest w porządku i że sobie radzisz”.  Fern, studentka z Wielkiej Brytanii

Co dalej?

Pomyśl, czy chciał(a)byś zgłosić na swojej uczelni, że jesteś w spektrum autyzmu.

Praktyczne wskazówki

Skontaktuj się z Biurem ds. Osób Niepełnosprawnych na swojej uczelni – w tym artykule znajdziesz więcej informacji o tym, jak to zrobić.

Porozmawiaj ze swoją rodziną i przyjaciółmi o tym, czy zgłosić na uczelni, że jesteś w spektrum.

Dodatkowe informacje i linki

Strona BON Uniwersytetu Warszawskiego

O autorze

Autorzy wersji oryginalnej: Leeds Beckett Disability Advice Team

Autor wersji polskiej: dr Mateusz Płatos, Uniwersytet Warszawski

Jak oceniasz ten artykuł?

Podziel się swoją opinią i pomóż nam udoskonalić ten poradnik.

Wypełnij krótką ankietę, klikając w ten link.